Centrum Transferu Technologii i Innowacji

Podstawowe pojęcia

Art. 4 Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018 r. poz.16668):

  • działalność naukowa obejmuje badania naukowe, prace rozwojowe oraz twórczość
    artystyczną;
  • badania naukowe są działalnością obejmującą:
  • badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
  • badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz
    umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub
    wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń;
  • prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń;
  • twórczość artystyczna jest działalnością obejmującą działania twórcze w sztuce, której efektem jest stanowiące wkład w rozwój kultury dzieło artystyczne materialne lub niematerialne, w tym także artystyczne wykonanie.

Modele komercjalizacji:

  • komercjalizacja bezpośrednia (zbycie wyników badań naukowych i prac rozwojowych lub know-how związanego z tymi wynikami; oddawanie do używania wyników badań naukowych i prac rozwojowych lub know-how związanego z tymi wynikami (umowa licencyjna, dzierżawa):
  1. zawarcie umowy sprzedaży;
  2. zawarcie umowy licencyjnej;
  3. zawarcie umowy dzierżawy;
  • komercjalizacja pośrednia:
  1. utworzenie spółki celowej;
  2. utworzenie spółek spin-off;
  3. utworzenie spółek spin-out.

Pod pojęciami spin-off/out należy rozumieć nowe przedsiębiorstwa, które zostały założone przez co najmniej jednego pracownika instytucji naukowej bądź instytucji badawczej (osoba musi posiadać stopień naukowy co najmniej doktora) albo studenta lub absolwenta uczelni.

Firmę typu spin-off/spin-out wyróżnia podmiot ją zakładający (pracownik naukowy, student lub absolwent uczelni) oraz fakt korzystania z dóbr intelektualnych uczelni, które stanowią o przewadze konkurencyjnej firmy. Elementem różnicującym oba typy jest związek, jaki mają one ze swoimi organizacjami macierzystymi. Organizacją macierzystą może być np. uczelnia, jednostka badawczo-rozwojowa, przedsiębiorstwo. 

Know-how

W prawie europejskim definicję know-how odnajdziemy w Rozporządzeniu Komisji (UE) Nr 316/2014 z dnia 21 marca 2014 r. w sprawie stosowania art. 101 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do kategorii porozumień o transferze technologii. Według niniejszych zapisów know-how to pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających z doświadczenia i przeprowadzonych testów, o niejawnym, istotnym i określonym charakterze.

W polskim ustawodawstwie brak jest precyzyjnej definicji pojęcia. Pojawia się więc problem z prawidłowym posługiwaniem się tym terminem w obrocie gospodarczym. Dobro niematerialne, jakim można nazwać termin know – how (oraz szereg zadań/działań/procesów z nim związanych) odgrywa coraz większą rolę w kontekście inicjatyw związanych z transferem nowych technologii do sektora gospodarczego.