Debata publiczna: Bezpłatny transport publiczny – czy to się opłaca?
4 października 2024 r., godz. 17.00
Aula Biblioteki UKW, ul. Karola Szymanowskiego 3, Bydgoszcz
Bezpłatna komunikacja zbiorowa (BZK) cieszy się rosnącą popularnością. Coraz więcej miast, obszarów metropolitalnych, regionów, a nawet państw decyduje się oferować bezpłatne przejazdy transportem publicznym lokalnym społecznościom. W ciągu ostatnich 7 lat liczba obszarów zapewniających uniwersalny dostęp do komunikacji zbiorowej wzrosła z około 100 do ponad 350. Oprócz krajów, gdzie taka polityka funkcjonuje na całym terytorium (Luksemburg, Malta), została ona wdrożona w licznych miastach europejskich oraz na kontynencie amerykańskim. Polska przoduje w rozwoju tej polityki. Już kilkadziesiąt polskich gmin oferuje ten benefit swoim mieszkańcom.
Zaskakuje jednak fakt, że polityka BZK jest niemal nieobecna w debacie publicznej. Ponieważ transport organizowany jest na szczeblu lokalnym, najczęściej gminnym, kwestia wysokości dofinansowania oraz ewentualne zwolnienie pasażerów z opłaty za przejazd leży w gestii gmin. Niedostateczna wiedza oraz brak szerszej debaty sprawia, że temat jest często niezrozumiany, mimo jego rosnącej popularności.
Powołując się na własne badania oraz literaturę naukową, dr Wojciech Kębłowski (COSMOPOLIS, Vrije Universiteit Brussel) oraz dr Monika Maciejewska (GEMOTT, Universitat Autònoma de Barcelona) przedstawią geograficzny oraz chronologiczny zarys rozwoju polityki BZK, poruszą kwestie motywacji stojących za wprowadzaniem tego rozwiązania oraz przytoczą argumenty za i przeciw. Ponadto chętnie odpowiedzą na pytania, a także wezmą udział w dyskusji z przybyłymi gośćmi. Debatę poprowadzi dr Alina Kaszkur z Wydziału Nauk o Polityce i Administracji Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
dr Wojciech Kębłowski, pracownik naukowy i fotograf (assistant profesor, Vrije Universiteit Brussel).
Członek grupy badawczej COSMOPOLIS Centre for Urban Research działającej w ramach Wydziału Geografii Vrije Universiteit w Brukseli. Centrum to zajmuje się badaniami i nauczaniem w dziedzinie geografii, planowania przestrzennego i projektowania urbanistycznego. COSMOPOLIS stara się aktywnie angażować decydentów, rządy, stowarzyszenia społeczne i innych partnerów miejskich w celu przekształcenia wiedzy w działanie. Dr Kębłowski jest także współpracownikiem naukowym na Université Libre de Bruxelles. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół takich zagadnień jak: krytyczna teoria społeczna i teoria dekolonialna do geografii transportu. Bada ekonomię polityczną i zarządzanie „zrównoważonymi” politykami transportowymi, formalność transportu i publiczność transportu publicznego, szczególnie interesują go praktyki uchylania się od opłat i kontroli. Bada miejską i polityczną geografię inicjatywy Pasa i Szlaku (BRI), a także różne opcje dla kapitalistycznego sposobu tworzenia przestrzeni miejskiej i społeczeństwa. Dr Kębłowski prowadzi badania na skalę międzynarodową, z projektami zakończonymi i trwającymi w tak różnych miejscach jak Aubagne (Francja), Bruksela (Belgia), Chengdu (Chiny), Helsinki (Finlandia), Narewka i Małaszewicze (Polska), Madryt (Hiszpania), Santiago de Compostela (Hiszpania), Santiago de Cuba (Kuba), Tallinn (Estonia), Wrocław i Żory (Polska).
dr Monika Maciejewska, naukowczyni, (Senior researcher, Wydział Geoegrafii Universitat Autònoma de Barcelona).
Jej badania koncentrują się na tym, jak płeć wpływa na zachowania związane z podróżowaniem i jak polityka transportowa wpływa na płeć. Bada również społeczne skutki polityki publicznej, w szczególności analizując, w jaki sposób ceny transportu publicznego wpływają na grupy szczególnie wrażliwe. Jest przy tym także członkiem grupy badawczej GEMOTT (Research Group on Mobility, Transport, and Land Use) zajmującej się problemami mobilności społecznej oraz polityki miejskiej i transportowej, ze szczególnym naciskiem na wdrażanie, akceptację i sprzeciw wobec tych polityk. Dr Maciejewska odbyła trzyletni staż podoktorski w grupie badawczej COSMOPOLIS (Vrije Universiteit Brussel, Belgia). Jej aktywność naukowa uwzględnia szeroki, międzynarodowy kontekst, obejmując Kanadę, Kubę, Luksemburg, Polskę, Hiszpanię i USA.
